Panik Atak Tedavisi

Panik Atak Nedir?

Panik atak, aniden ortaya çıkan, yoğun korku ve rahatsızlık hissinin eşlik ettiği, fiziksel ve bilişsel belirtilerin hızlı bir şekilde zirveye ulaştığı kısa süreli bir durumdur. Bu ataklar genellikle birkaç dakika içinde doruk noktasına ulaşır ve ardından yavaş yavaş diner. Kişi, atak sırasında kontrolünü kaybedeceğine, öleceğine veya çıldıracağına dair yoğun bir korku yaşar. Panik ataklar, belirgin bir tetikleyici olmadan da ortaya çıkabilir, bu da kişide sürekli bir sonraki atağın ne zaman geleceği endişesi yaratır.

Belirtileri

Panik ataklar, çeşitli fiziksel ve zihinsel belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtilerden en az dördünün aniden ortaya çıkması ve hızlıca şiddetlenmesi panik atak tanısı için önemlidir:

• Çarpıntı, kalp atışlarında hızlanma veya kalp teklemesi hissi: Kalbin göğüsten fırlayacak gibi atması.
• Terleme: Aşırı terleme.
• Titreme veya sarsılma: Vücudun istemsizce titremesi.
• Nefes darlığı veya boğulma hissi: Havanın yetersiz gelmesi veya nefes alamama hissi.
• Göğüs ağrısı veya göğüste rahatsızlık: Kalp krizi sanılmasına neden olabilecek keskin veya sıkıştırıcı bir ağrı.
• Bulantı veya karın ağrısı: Midede rahatsızlık, bulantı veya ishal hissi.
• Baş dönmesi, sersemlik, düşecekmiş gibi hissetme veya bayılacak gibi olma: Ayakta durmakta zorlanma veya denge kaybı.
• Üşüme, ürperme veya ateş basması: Vücut ısısında ani değişim hisleri.
• Uyuşma veya karıncalanma hissi (parestezi): Özellikle el ve ayaklarda hissizlik veya iğnelenme.
• Gerçek dışılık hissi (derealizasyon) veya benliğinden ayrılma hissi (depersonalizasyon): Çevrenin veya kişinin kendisinin gerçek olmadığını düşünme.
• Kontrolü kaybetme veya çıldırma korkusu: Delireceğine veya saçma şeyler yapacağına dair yoğun endişe.
• Ölüm korkusu: Kalp krizi geçirdiği veya ciddi bir hastalığa yakalandığı endişesiyle öleceğini düşünme.

Panik Atak ile Panik Bozukluk Arasındaki Fark

Panik atak, tek başına bir teşhis değildir; bir semptomlar kümesidir. Panik bozukluk ise, tekrarlayan ve beklenmedik panik atakları ile birlikte, bu atakların olmasından duyulan sürekli endişe, ataklarla ilişkili sonuçlar (örneğin kontrolü kaybetme, kalp krizi geçirme) hakkında sürekli kaygı veya ataklarla ilişkili davranışlarda önemli değişiklikler (örneğin ataklardan kaçınmak için belirli yerlerden veya durumlardan kaçınma) durumunda konulan bir tanıdır. Yani, panik bozukluk, panik atakların kronikleşmiş ve yaşamı etkileyen halidir.

Nedenleri ve Tedavisi

Panik atakların ve panik bozukluğun kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, beyin kimyasındaki dengesizlikler, stresli yaşam olayları, travmatik deneyimler ve bazı fiziksel sağlık sorunları (örneğin tiroid problemleri, astım) gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.

Panik ataklar ve panik bozukluk tedavi edilebilir durumlardır. Tedavi genellikle şunları içerir:

• İlaç Tedavisi: Antidepresanlar (özellikle SSRI'lar) ve kısa süreli anksiyolitikler (benzodiazepinler) atakların sıklığını ve şiddetini azaltmada etkili olabilir.
• Psikoterapi (Konuşma Terapisi): Özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), panik atakları tetikleyen düşünce kalıplarını ve korkuları ele alarak kişinin başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olur. Maruz bırakma terapisi (exposure therapy) de sıkça kullanılır.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, yeterli uyku, kafein ve alkol tüketimini sınırlama, nefes egzersizleri ve meditasyon gibi stres azaltıcı teknikler de faydalıdır.

Eğer tekrarlayan panik ataklar yaşıyorsanız veya bu durum yaşam kalitenizi etkiliyorsa, bir ruh sağlığı uzmanına (psikiyatrist veya klinik psikolog) başvurmanız önemlidir. Doğru teşhis ve uygun tedavi ile panik ataklar kontrol altına alınabilir ve kişi normal yaşamına geri dönebilir.